Czy fotowoltaika może być nie tylko sposobem na pozyskanie energii, ale także integralną częścią architektury? Fotowoltaika, kiedyś traktowana jako dodatek, dziś staje się elementem wielu obiektów, od elewacji po zadaszenia. Odkryj nowe trendy w architekturze, gdzie energia słoneczna staje się nie tylko źródłem prądu, ale również estetycznym i funkcjonalnym elementem budynków i innych konstrukcji.
Fotowoltaika na dachu i nie tylko: miejsce, gdzie harmonia spotyka się z ekspozycją
Stopniowo przyzwyczajamy się do widoku dachów, na których umieszczone są panele fotowoltaiczne, często z przerwami na kominy lub okna połaciowe. Czy takie elementy zaburzają koncepcję całego budynku i jego wygląd? Czy można pogodzić fotowoltaikę z architekturą? Z pewnością tak, dlatego nie traktuj paneli fotowoltaicznych jako dodatkowych elementów, ale jako integralną część budynku, już na etapie projektu. Zastanawiasz się jak to zrobić? W przypadku fotowoltaiki możesz obrać dwie drogi:
- Integrację z konstrukcją obiektu (BIPV, Building Integrated Photovoltaics),
- celowe umieszczenie instalacji na pierwszym planie.
Jeszcze wiele lat temu wydawałoby się, że integralne instalacje BIPV staną się powszechnym rozwiązaniem, wypierając przy tym przypadkowe umieszczenie ogniw na elewacjach budynków. Jednak patrząc na najnowsze budynki, nadal jest to rzadkością. Istnieje kilka powodów tego stanu rzeczy. Integracja paneli oznacza konieczność uwzględnienia ich na wczesnych etapach projektowania. Dopóki na rynku nie pojawią się moduły o niestandardowych wymiarach w przystępnej cenie, projektowanie obiektów z zintegrowanymi systemami fotowoltaicznymi będzie wymagało dostosowania rozwiązań projektowych do wymiarów dostępnych produktów. Później, na etapie budowy, bardzo precyzyjnej pracy wykonawczej. Problemem jest także ograniczony wybór estetycznych paneli na rynku:
- o doskonałej linii pozbawionej ram,
- o niewidocznych mocowanych,
- o jednolitej powierzchni,
- o wszystkich wcześniej wspomnianych cechach i jednoczesnej trwałości.
Fotowoltaika na bloku i domu: krok w stronę zielonej energii
Elewacja fotowoltaiczna wydaje Ci się jedynie tworem pochodzącym ze sfery marzeń? W autorskim projekcie energooszczędnego domu w Krakowie ciemne panele fotowoltaiczne stanowią wykończenie południowej elewacji oraz dachu.
Ukrycie elementów instalacyjnych, takich jak rury spustowe czy odpowietrzenia kanalizacji, zostały osiągnięte dzięki niewidocznemu mocowaniu ponad warstwą konstrukcji. Zastosowanie okien połaciowych, które łączą się z powierzchnią ogniw, są wynikiem precyzyjnej pracy podczas budowy, oraz dodatkowych nakładów na projektowanie. Ogniwa wykorzystane w projekcie są dostępne tylko w jednym wymiarze, co wymagało wyboru konkretnego produktu i uwzględnienia siatki modułów już na etapie koncepcji.
Czy budynek w Krakowie jest ewenementem w skali kraju? Zdecydowanie nie, podobne rozwiązanie zastosowano w projekcie willi znajdującej się w Łodzi. W obu tych przypadkach integracja opierała się na tzw. konstrukcyjnej addycji: panele stają się częścią przegrody zewnętrznej wizualnie, ale tylko w pewnym zakresie pełnią jej funkcje.
Fotowoltaika na płaskim dachu: czy całkowita integracja jest możliwa?
Elewacje fotowoltaiczne apartamentu zbudowanego na starym schronie przeciwatomowym oraz budynku biurowego Stadtwerke w Osnabrück są przykładem całkowitej integracji konstrukcyjnej. Panele fotowoltaiczne stanowią tu nie tylko warstwę wykończeniową, lecz także pełnią funkcję szczelnej osłony przed warunkami atmosferycznymi. Podobnie jak w przypadku elewacji, panele mogą być również zintegrowane z konstrukcją dachu. Przykładem może być Muzeum Archeologiczne w Herne, gdzie elementy fotowoltaiczne stanowią tylko wykończenie zadaszenia, oraz renowacja dachu historycznych koszarów w Osnabrück z 2003 roku, gdzie panele fotowoltaiczne całkowicie pełnią funkcję zadaszenia. Aby uzyskać w pełni zintegrowaną powierzchnię, można zastosować również ogniwa fotowoltaiczne wbudowane w szybach izolacyjnych. W przypadku takiego rozwiązania siatki na powierzchni nieprzezroczystych ogniw dodatkowo chronią przed nadmiarem promieni słonecznych i przegrzewaniem wnętrz.
Fotowoltaika w ogrodzie
Łączenie fotowoltaiki z ogrodem może być innowacyjnym i funkcjonalnym podejściem, które nie tylko zwiększa efektywność energetyczną, ale także dodaje atrakcyjności przestrzeni zielonej. Oto kilka kreatywnych sposobów, jak to zrobić:
- Panele fotowoltaiczne jako zadaszenie nad altaną lub tarasem: Wykorzystaj panele słoneczne jako efektowne zadaszenie, które nie tylko chroni przed słońcem, ale również generuje energię elektryczną. Dzięki temu możesz cieszyć się relaksem na zewnątrz, jednocześnie korzystając z odnawialnego źródła energii.
- Integracja paneli fotowoltaicznych w ogrodzie wertykalnym: stwórz ogrodową ścianę zieloną, która jednocześnie pełni funkcję generatora energii. Panele fotowoltaiczne mogą być umieszczone na specjalnych podstawkach lub ramach, które pozwolą na roślinność, taką jak pnącza czy małe rośliny, aby się rozwijała.
- Fotowoltaiczne oświetlenie ogrodowe: zastąp tradycyjne lampy ogrodowe panelem słonecznym, który będzie ładował baterie podczas dnia, aby zapewnić oświetlenie w nocy. To nie tylko oszczędza energię, ale także eliminuje potrzebę przewodów elektrycznych w ogrodzie.
- Zestaw do samodzielnego montażu w ziemi: wybierz panele fotowoltaiczne, które można łatwo zamontować w ziemi, aby stworzyć mobilne źródło energii w ogrodzie. Takie rozwiązanie może być przenośne i idealne do oświetlenia, ładowania urządzeń elektronicznych czy zasilania małych urządzeń ogrodowych.
- Staw słoneczny: jeśli masz staw w ogrodzie, możesz zainstalować na jego powierzchni panele fotowoltaiczne, które będą nie tylko generować energię, ale także ograniczać parowanie wody i pomagać w utrzymaniu stabilnej temperatury wodnej.