Fotowoltaika, podobnie jak wiele innych technologii bazujących na odnawialnych źródłach energii, jest uzależniona w dużej mierze od warunków pogodowych oraz dobowego rytmu dnia i nocy. Zdarzają się okresy, w których ilość energii produkowanej przez instalację fotowoltaiczną przekracza bieżące zapotrzebowanie, co prowadzi do powstania nadwyżek prądu. W jakich sytuacjach nadwyżki energii z fotowoltaiki mogą być wykorzystane i co się dzieje w momencie ich powstania?
Nadwyżka energii z fotowoltaiki – jak i kiedy powstaje?
Podstawowym zadaniem odpowiednio skonstruowanej instalacji fotowoltaicznej jest całkowite pokrycie zapotrzebowania danego gospodarstwa domowego lub firmy na energię elektryczną. Musimy jednak pamiętać, że taka instalacja nie pracuje przez całą dobę z identyczną efektywnością. Jej wydajność zależy w przede wszystkim od ilości promieniowania słonecznego, które dociera do paneli – zarówno w ciągu roku, jak i w trakcie doby jest ono mocno zróżnicowane.
Latem, gdy dni są długie, a nasłonecznienie jest stosunkowo najwyższe, ilość energii elektrycznej produkowanej przez instalację PV przekracza ogólne zapotrzebowanie. Nie jesteśmy w stanie wykorzystać nadmiaru prądu na bieżąco, w związku z czym powstają nadwyżki energii z fotowoltaiki. Z drugiej strony, gdy zimą nasłonecznienie jest bardzo małe, a dni są krótkie, panele fotowoltaiczne wytwarzają znacznie mniej energii – podobnie jak w nocy, gdy nie pracują one w ogóle. To właśnie w tych sytuacjach warto sięgnąć po wygenerowane wcześniej nadwyżki prądu.
Co dzieje się z nadwyżką prądu z fotowoltaiki?
Ważną informacją dla prosumenta jest to, że nadwyżka prądu z fotowoltaiki nie przepada, w związku z czym możemy ją śmiało wykorzystać w sytuacji, gdy mamy mniejszy dostęp do słońca. Warto jednak podkreślić, że magazynowane nadwyżki muszą być zużyte w ciągu 12 od momentu wyprodukowania prądu – w przeciwnym razie przepadają. Co więcej, za generowanie rezerw energetycznych nie otrzymujmy żadnej zapłaty, o czym należy pamiętać, ponieważ często zdarza się, że nadwyżki prądu z fotowoltaiki prowadzą do sporych strat i wydłużają założony wcześniej okres zwrotu z inwestycji.
Sposoby na wykorzystanie nadwyżki energii z fotowoltaiki
Obecnie prosumenci mogą skorzystać z kilku metod przechowywania wygenerowanego prądu. To, na którą opcję się zdecydujemy, jest uzależnione od wielu czynników, w tym m.in. od naszych możliwości finansowych. Oto kilka rozwiązań:
- dostosowanie zużycia energii do produkcji energii z fotowoltaiki – jest to najbardziej opłacalna metoda, z której możemy skorzystać zarówno w gospodarstwie domowym, jak i firmie. Zwiększoną produkcję energii ze słońca warto wykorzystać np. do ładowania samochodów elektrycznych, podgrzewania wody lub schładzania budynku klimatyzacją;
- wprowadzenie nadwyżek energii do sieci elektroenergetycznej – w ramach systemu net-metering fotowoltaika jest podłączana do sieci energetycznej, do której przekazuje się nadwyżkę prądu. Niestety, chociaż jest to bardzo wygodne rozwiązanie, to ma też swoje minusy – jesteśmy w stanie odzyskać tylko 70-80% zapasów, w zależności od mocy instalacji;
- domowe magazyny energii – są to urządzenia, które przechowują energię i dostarczają ją do sieci energetycznej w sytuacji, gdy produkcja energii przez instalację PV jest niewystarczająca. Rozwiązanie to pozwala nam wykorzystać nadwyżki prądu z fotowoltaiki nawet w 100%. Taka instalacja daje nam też całkowitą niezależność energetyczną, jednak wiąże się ze znacznie większym wydatkiem;
- rozliczanie nadwyżek prądu na zasadzie net-billingu – osoby, które zdecydowały się na montaż fotowoltaiki po 1 kwietnia 2022 roku są zobowiązane do rozliczania prądu zgodnie z systemem net-billingu. Oznacza to, że każda nadwyżka energii z fotowoltaiki jest sprzedawana do sieci po określonej cenie, a w momencie, gdy będziemy jej potrzebować, możemy ją kupić za stawkę rynkową.